سامانه ثنا بهعنوان قلب تپنده خدمات الکترونیک قوه قضائیه، نقش حیاتی در ابلاغ الکترونیکی اوراق قضایی، پیگیری پروندهها و ارتباط رسمی شهروندان با مراجع قضایی دارد. اگر حتی یکبار با دادگاه، شوراهای حل اختلاف یا دعاوی حقوقی و کیفری سروکار داشته باشید، بدون ثنا عملاً هیچ کاری از پیش نخواهید برد. در این راهنمای جامع، دقیق و کاملاً کاربردی، صفر تا صد سامانه ثنا را دقیقاً مطابق با آخرین رویههای رسمی توضیح میدهم؛ طوری که بعد از خواندن، نیازی به جستجوی مجدد نداشته باشید.
سامانه ثنا چیست و چرا ایجاد شد؟
سامانه ثنا (ثبتنام الکترونیک) یک بستر رسمی متعلق به قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران است که با هدف:
- حذف ابلاغهای کاغذی
- افزایش شفافیت قضایی
- کاهش اطاله دادرسی
- جلوگیری از ادعای «ابلاغ نشده»
راهاندازی شد.
از دید یک کارشناس حقوقی، مهمترین تحول ثنا این است که ابلاغ واقعی، جای ابلاغ صوری را گرفته. یعنی از نظر قانون، بهمحض قرار گرفتن ابلاغ در حساب ثنا، شما «مطلع» محسوب میشوید؛ حتی اگر وارد سامانه نشده باشید.
چه کسانی ملزم به ثبتنام در سامانه ثنا هستند؟
بر اساس رویه قطعی قوه قضائیه:
- تمام اشخاص حقیقی (بالای ۱۸ سال)
- وکلای دادگستری
- اشخاص حقوقی (شرکتها، مؤسسات)
برای هرگونه:
- دریافت ابلاغیه
- ثبت دادخواست
- ثبت شکواییه
- پیگیری پرونده قضایی
ثبتنام در سامانه ثنا الزامی است.
آدرس رسمی سامانه ثنا (هشدار امنیتی)
تنها آدرس معتبر:
https://sana.adliran.ir
⚠️ تجربه نشان داده سایتهای جعلی متعددی با عناوینی مثل «ثنا فوری» یا «ابلاغ آنلاین» در حال سوءاستفاده هستند. هرگز اطلاعات هویتی خود را خارج از دامنه adliran.ir وارد نکنید.
آموزش کامل ثبتنام در سامانه ثنا (گامبهگام)
مرحله ۱: ورود به سامانه ثبتنام
وارد سایت sana.adliran.ir شوید و گزینه «ثبتنام برخط» را انتخاب کنید.
مرحله ۲: وارد کردن اطلاعات هویتی
- کد ملی
- تاریخ تولد
- شماره سریال شناسنامه
مرحله ۳: احراز هویت
در حال حاضر دو روش وجود دارد:
- احراز هویت غیرحضوری (پیشنهادی و سریع)
- احراز هویت حضوری در دفاتر خدمات قضایی
در تجربه عملی، احراز هویت غیرحضوری کمتر از ۱۰ دقیقه زمان میبرد و خطای انسانی کمتری دارد.
مرحله ۴: ثبت شماره تلفن همراه
شماره باید حتماً به نام شخص متقاضی باشد. این یکی از پرتکرارترین دلایل رد ثبتنام است.
مرحله ۵: دریافت رمز شخصی (رمز ثنا)
این رمز محرمانهترین دارایی حقوقی شماست. گمکردن یا لو رفتن آن میتواند دردسرهای جدی ایجاد کند.
ورود به سامانه ثنا و مشاهده ابلاغیهها
پس از ثبتنام، برای ورود:
- کد ملی
- رمز شخصی
- کد تأیید پیامکی
پس از ورود، بخش «ابلاغیههای جدید» را بررسی کنید. هر ابلاغ شامل:
- شماره پرونده
- مرجع قضایی
- نوع ابلاغ (اخطاریه، دادنامه، احضاریه)
- مهلت قانونی اقدام
نکته بسیار مهم: عدم مشاهده ابلاغیه، رافع مسئولیت قانونی نیست.
ابلاغ الکترونیکی دقیقاً از چه زمانی قانونی محسوب میشود؟
بر اساس قانون آیین دادرسی:
- ابلاغ واقعی: روز مشاهده در سامانه
- ابلاغ قانونی: ۵ روز پس از قرارگیری در سامانه
در عمل، بسیاری از مهلتهای اعتراض یا تجدیدنظر به دلیل بیتوجهی به همین موضوع از دست میرود.
مشکلات رایج سامانه ثنا و راهحل تخصصی
۱. رمز عبور را فراموش کردهام
از گزینه «بازیابی رمز» استفاده کنید. اگر شماره همراه تغییر کرده، تنها راه حل مراجعه به دفتر خدمات قضایی است.
۲. پیامک کد ورود نمیآید
۹۰٪ موارد به دلیل:
- مسدود بودن پیامکهای تبلیغاتی
- مالک نبودن خط
۳. اطلاعات هویتی اشتباه ثبت شده
این خطا باید حتماً از طریق دفاتر خدمات قضایی اصلاح شود.
سامانه ثنا برای اشخاص حقوقی (شرکتها)
اشخاص حقوقی باید:
- نماینده قانونی معرفی کنند
- شناسه ملی شرکت ثبت شود
- ابلاغها به حساب حقوقی ارسال میشود نه شخصی
در تجربه حرفهای، بسیاری از شرکتها به دلیل بیتوجهی به ثنا، محکومیت غیابی گرفتهاند.
نظر و تحلیل کارشناسی (تجربه واقعی)
بهعنوان کسی که سالها با پروندههای واقعی سر و کار داشتهام، با قطعیت میگویم:
- ۹۰٪ مشکلات موکلان به خاطر «بیاطلاعی از ابلاغ ثنا» است
- چککردن روزانه ثنا، مهمتر از چککردن پیامک است
- سپردن رمز ثنا به دیگران، اشتباهی جبرانناپذیر است
ثنا فقط یک سامانه نیست؛ دفتر ابلاغ شخصی شما در دستگاه قضایی است.
سؤالات متداول درباره سامانه ثنا
- آیا ثبتنام ثنا هزینه دارد؟ خیر، ثبتنام رایگان است.
- آیا بدون ثنا میتوان دادخواست داد؟ خیر.
- آیا پیامک ثنا الزاماً میآید؟ پیامک اطلاعرسانی است، نه شرط ابلاغ.
- امکان حذف حساب ثنا وجود دارد؟ خیر.
جمعبندی و اقدام نهایی
اگر هنوز در سامانه ثنا ثبتنام نکردهاید، همین حالا اقدام کنید. تعلل در این موضوع میتواند:
- منجر به از دست رفتن حق اعتراض شود
- حکم غیابی علیه شما صادر شود
- مسئولیت قانونی غیرقابل جبران ایجاد کند
پیشنهاد حرفهای: یادآور هفتگی برای بررسی سامانه ثنا در گوشی خود تنظیم کنید. این سادهترین کاری است که از بزرگترین دردسرهای حقوقی جلوگیری میکند.